แก๊ซน้ำตา และสเปรย์พริกไทย : วิธีรับมือเบื้องต้นในที่ชุมนุม

14 กันยายน 2563

Amnesty International Thailand

แก๊ซน้ำตาและสเปรย์พริกไทยล้วนเป็นสารเคมีที่ให้ระคายเคืองผิวหนัง ทำให้เกิดอาการปวดแสบปวดร้อน และออกฤทธิ์ต่อตา จมูก ปาก และทางเดินหายใจ สเปรย์พริกไทยอาจถูกใช้ในการปราบฝูงชนเนื่องจากมีคุณสมบัติที่ก่อให้เกิดความเจ็บปวดได้ทันที ขจัดออกจากผิวหนังยากกว่า และมีความสามารถในการทำให้เกิดแผลไหม้ได้

 

หากสัมผัสกับแก๊สน้ำตาหรือสเปรย์พริกไทยอาจก่อให้เกิดอาการดังนี้ :

  • แสบร้อนตา จมูก ปาก และผิวหนัง น้ำตาไหลมาก ส่งผลต่อการมองเห็น
  • น้ำมูกและน้ำลายไหลเพิ่มขึ้น ไอและหายใจลำบาก
  • สับสน บางรายรู้สึกโกรธโกรธ และอาจมีอาการตื่นตกใจรุนแรง

อย่างไรก็ตาม ผลกระทบเหล่านี้จะเกิดขึ้นชั่วคราว ความรู้สึกไม่สบายตัวจากแก๊สน้ำตามักจะหายไปหลังจากผ่านไป 5-30 นาที ในขณะที่สเปรย์พริกไทยสามารถแทรกซึมไปยังปลายประสาท อาจใช้เวลา 20 นาทีถึง 2 ชั่วโมงกว่าที่จะบรรเทาลง ผิวหนัง

 

วิธีการป้องกันตนเอง

  • หลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันและโลชั่นบนผิวหนัง เพราะสามารถดักจับสารเคมีได้และทำให้อยู่บนผิวหนังได้นานขึ้น
  • แนะนำให้ใช้ครีมกันแดดสูตรน้ำหรือแอลกอฮอล์ แต่หากต้องเลือกระหว่างครีมกันแดดสูตรน้ำมันกับการไม่ทาอะไรเลย เราขอแนะนำให้ใช้ครีมกันแดด เนื่องจากหากสเปรย์พริกไทยสัมผัสกับผิวไหม้จากแดดจะก่ออันตรายได้
  • แต่งกายโดยปกปิดผิวหนังให้มากที่สุด เช่น ใส่เสื้อแขนยาวและหมวก
  • หน้ากากกันแก๊สเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดในการป้องกัน หากไม่มีสามารถใช้แว่นครอบตานิรภัย และผ้าพันคออเนกประสงค์ชุบน้ำ เป็นตัวเลือกต่อมา

 

หากสัมผัสแก๊สน้ำตาและสเปรย์พริกไทย

  • มีสติ หายใจช้าลง เพราะการตื่นตระหนกจะเพิ่มความระคายเคือง
  • หากเห็นสัญญาณเตือน เช่น เจ้าหน้าที่สวมใส่แว่นตากันแก๊ซ ให้รีบสวมอุปกรณ์ป้องกัน พยายามถอยห่างออกมาหรือหลบทิศทางลม
  • สั่งน้ำมูก บ้วนปาก ไอและบ้วนน้ำลายออกมา อย่ากลืนสารเคมีเข้าไป
  • หากคุณใส่คอนแทคเลนส์ คุณต้องถอดเลนส์ออกด้วยมือที่สะอาด อย่าถูสารเคมีเข้าตา

 

วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น

  • ใช้น้ำยาล้างตาโดยใช้น้ำยาลดกรดและน้ำในอัตรา 1:1 โดยใช้เฉพาะยาลดกรดที่ใช้อะลูมิเนียมไฮดรอกไซด์หรือแมกนีเซียมไฮดรอกไซด์ เช่น น้ำยา Maalox
  • ขวดที่มีฝาฉีดเหมาะสำหรับล้างตา เริ่มล้างจากมุมด้านในของดวงตาไปทางด้านนอกเสมอ โดยเอียงศีรษะไปด้านหลังและเอียงไปทางด้านข้างเล็กน้อย เพื่อให้น้ำยาไหลเข้าตาได้ การเปิดตาอาจทำให้ความเจ็บปวดเพิ่มขึ้นชั่วคราว ดังนั้นคุณอาจต้องช่วยเปิดตาของผู้อื่นด้วย
  • วิธีนี้ใช้ได้ผลดีในการล้างปากเช่นกัน หากผู้ได้รับสารยังตื่นตัวและสามารถหายใจเองได้

 

วิธีจัดการกับร่างกาย

  • เมื่อทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้ว ควรเริ่มกางแขนออกแล้วเดินไปรอบๆ แล้วถอดเสื้อผ้าที่เปื้อนออก 
  • สารพิษอาจปนเปื้อนสิ่งรอบตัว ในระหว่างนี้พยายามอย่าสัมผัสดวงตา ใบหน้า สิ่งของ หรือผู้อื่น เพื่อหลีกเลี่ยงการปนเปื้อนเพิ่มเติม 
  • อาบน้ำโดยใช้น้ำเย็นที่สุดเพื่อไม่ให้รูขุมขนเปิด ซักเสื้อผ้าโดยใช้ผงซักฟอกเข้มข้น