โทษประหารชีวิตปี 2563: ข้อเท็จจริงและตัวเลข
22 เมษายน 2564
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนล ได้บันทึกการประหารชีวิตในปี 2563 พบว่า มีการประหารชีวิตใน 18 ประเทศอย่างน้อย 483 ครั้ง ลดลงจากปี 2563 ที่มีการประหารชีวิต 657 ครั้ง โดยยอดการประหารชีวิตในปี 2563 ถือว่าต่ำที่สุดในรอบทศวรรษที่ผ่านมาตามตัวเลขที่แอมเนสตี้ได้บันทึกไว้
การประหารชีวิตส่วนใหญ่เกิดขึ้นในประเทศจีน อิหร่าน อิรัก อียิปต์ และซาอุดีอาระเบีย ตามลำดับ
จีนยังคงเป็นประเทศที่มีการประหารชีวิตมากที่สุดในโลก แต่ตัวเลขที่แท้จริงยังไม่เป็นที่แน่ชัด เนื่องจากทางการจีนถือว่าข้อมูลดังกล่าวเป็นความลับทางราชการ ในขณะตัวเลขการประหารชีวิตทั่วโลกอยู่ที่ 483 ครั้ง โดยไม่นับการประหารชีวิตอีกหลายพันครั้งที่เชื่อว่าเกิดขึ้นในประเทศจีน
นอกจากประเทศจีนแล้ว 88% ของการประหารชีวิตทั่วโลกเกิดขึ้นในประเทศอิหร่าน อียิปต์ อิรัก และซาอุดีอาระเบีย
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนล พบว่าจากทั้งหมด 483 คนที่ถูกประหารชีวิต มีผู้หญิงถึง 16 คน โดย 4 คนถูกประหารชีวิตในอียิปต์ 9 คนในอิหร่าน 1 คนในโอมาน และ 2 คนในซาอุดีอาระเบีย
ทางการอินเดีย โอมาน กาตาร์ และไต้หวันได้นำการประหารชีวิตกลับมาใช้อีกครั้ง ส่วนในเบลารุส ญี่ปุ่น ปากีสถาน สิงค์โปร์ และซูดาน ทางแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนลไม่พบข้อมูลการประหารชีวิตแม้ว่าจะเคยมีข้อมูลดังกล่าวในปี 2562 และ 2561 ก็ตาม รวมถึงบาห์เรนที่มีการประหารชีวิตในปี 2562 แต่ไม่มีในปี 2561
อียิปต์มีการประหารชีวิตเพิ่มเป็นสามเท่าจากข้อมูลเดิมที่มี 32 ครั้ง ขึ้นไปเป็นอย่างน้อย 107 ครั้ง
การประหารชีวิตในอิหร่านลดลงมากกว่าครึ่งจาก 100 ครั้งในปี 2562 เหลือ 45 ครั้งในปี 2563 และซาอุดีอาระเบียมีจำนวนการประหารีชีวิตลดลง 85% จาก 184 ครั้ง เหลือ 27 ครั้ง
ชาด ยกเลิกการประหารชีวิตในทุกกรณีเมื่อเดือนพฤษภาคม ส่วนคาซัคสถานได้ลงนามเอกสาร และในเดือนธันวาคมได้ดำเนินการเพื่อให้สัตยาบันในพิธีสารเลือกรับฉบับที่ 2 ต่อกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองโดยมีเป้าหมายในการยกเลิกโทษประหารชีวิต ด้านสหรัฐอเมริกา รัฐโคโลราโดกลายเป็นรัฐที่ 22 ที่ยกเลิกโทษประหารชีวิต และบาร์เบโดสได้ข้อสรุปในการปฏิรูปเพื่อยกเลิกโทษประหารชีวิตสถานเดียว (the mandatory death penalty)
ภายในสิ้นปี 2563 มี 108 ประเทศทั่วโลกได้ยกเลิกโทษประหารชีวิตในทุกกรณี รวมเป็น 144 ประเทศที่ยกเลิกโทษประหารชีวิตทั้งในทางกฎหมายและในทางปฏิบัติแล้ว
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนลได้บันทึกการเปลี่ยนโทษหรือการยกโทษประหารชีวิตใน 33 ประเทศ ได้แก่ อัฟกานิสถาน บังกลาเทศ บาร์เบโดส แคเมอรูน สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก กานา กายานา อินเดีย อินโดนีเซีย ญี่ปุ่น เคนยา คูเวต เลโซโท มาเลเซีย โมร็อกโก ซาฮาราตะวันตก เมียนมา ไนเจอร์ ไนจีเรีย โอมาน ปากีสถาน เซียร์ราลีโอน สิงคโปร์ เกาหลีใต้ ศรีลังกา ซูดาน ซีเรีย แทนซาเนีย ไทย ตรินิแดด โตเบโก สหรัฐอเมริกา เยเมน แซมเบีย และซิมบับเว
มีการบันทึกการพ้นผิดของนักโทษประหารชีวิตอย่างน้อย 18 ครั้ง: แคเมอรูน 3 ครั้ง, จีน 1 ครั้ง, สิงคโปร์ 1 ครั้ง, ไต้หวัน 1 ครั้ง, สหรัฐอเมริกา 6 ครั้ง และแซมเบีย 6 ครั้ง
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนลบันทึกว่ามีการลงโทษประหารชีวิต 1,477 ครั้งใน 54 ประเทศลดลง 36% จากอย่างน้อย 2,307 ในปี 2019
ในตอนท้ายของปี 2020 มีคนอย่างน้อย 28,567 คนที่ถูกตัดสินประหารชีวิต
วิธีการประหารชีวิตต่อไปนี้ถูกนำมาใช้ทั่วโลกในปี 2020: การตัดศีรษะ การช๊อตไฟฟ้า การแขวนคอ การฉีดยา และการยิงเป้า
มีนักโทษสามคนถูกประหารชีวิตในข้อหาก่ออาชญากรรมที่เกิดขึ้นตอนที่นักโทษอายุต่ำกว่า 18 ปีในอิหร่าน รายงานระบุว่ามีคดีอื่นในลักษระนี้ที่ยังคงรออยู่ในแดนประหารในมัลดีฟส์และอิหร่าน
มีการประหารชีวิตสำหรับความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดอย่างน้อย 30 ครั้งใน 3 ประเทศ (จีน อิหร่านและซาอุดีอาระเบีย) ลดลง 75% จากปี 2019 ที่จำนวน 118 ครั้ง
เป็นที่ทราบกันดีว่ามีการกำหนดโทษประหารชีวิตหลังการดำเนินคดีที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐานการพิจารณาคดีที่เป็นธรรมระหว่างประเทศในหลายประเทศ รวมถึง บาห์เรน บังกลาเทศ อียิปต์ อิหร่าน อิรัก มาเลเซีย ปากีสถาน ซาอุดีอาระเบีย สิงคโปร์ เวียดนาม และเยเมน
การวิเคราะห์ในภูมิภาค
อเมริกา
สหรัฐอเมริกายังคงเป็นประเทศเดียวที่ดำเนินการประหารชีวิตในภูมิภาคนี้ติดต่อกันเป็นปีที่ 12
จำนวนการประหารชีวิต 17 ครั้งในปี 2020 ลดลงเมื่อเทียบกับปี 2019 ที่ 22 ครั้ง จำนวนโทษประหารชีวิตของสหรัฐฯที่บันทึกไว้ (18) ลดลงเกือบครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับปี 2019 (35)
หลังจากผ่านไป 17 ปี ฝ่ายบริหารของทรัมป์กลับมาดำเนินการประหารชีวิตของรัฐบาลกลางสหรัฐอีกครั้ง ในที่สุดทำให้มีผู้ชาย 10 คนเสียชีวิตในช่วงห้าเดือนครึ่ง
มีเพียงสองประเทศคือสหรัฐอเมริกา ตรินิแดดและโตเบโกที่กำหนดโทษประหารชีวิตในภูมิภาคนี้
ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก
ในพื้นที่เอเชียแปซิฟิก ประเทศบังกลาเทศ จีน อินเดีย เกาหลีเหนือ ไต้หวัน และเวียดนามมีข้อมูลว่ามีการประหารชีวิตในปี 2020
จำนวนคำตัดสินประหารชีวิตใหม่ที่บันทึกไว้ในปี 2020 (517 ครั้ง) มากกว่าเดิมเป็นเท่าตัวเมื่อเทียบกับปี 2019 ที่มีการตัดสิน 1,227 ครั้ง
จำนวนประเทศที่กำหนดโทษประหารชีวิตทั้ง 16 ประเทศ ยังคงใกล้เคียงกับจำนวนของปี 2019 ที่ 17 ประเทศ
ญี่ปุ่น ปากีสถาน และสิงคโปร์ไม่มีรายงานการประหารชีวิตใด ๆ เป็นครั้งแรกในรอบหลายปี
ยุโรปและเอเชียตอนกลาง
แม้ว่าเบลารุสยังคงกำหนดโทษประหารชีวิต แต่ก็ไม่มีการประหารชีวิตในปี 2020
คาซัคสถาน สหพันธรัฐรัสเซีย และทาจิกิสถานยังคงปฏิบัติตามการเลื่อนการประหารชีวิต
คาซัคสถานลงนามและย้ายไปให้สัตยาบันในพิธีสารเลือกรับฉบับที่ 2 ต่อกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองโดยมีเป้าหมายที่การยกเลิกโทษประหารชีวิต
ตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือ
จำนวนการประหารชีวิตที่บันทึกไว้ลดลง 25% จาก 579 ครั้งในปี 2019 เป็น 437 ครั้งในปี 2020 ในขณะที่คำตัดสินประหารชีวิตลดลง 11% จาก 707 ครั้งในปี 2019 เหลือ 632 ครั้งในปี 2020
แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนลบันทึกการประหารชีวิตในแปดประเทศในภูมิภาค ได้แก่ อียิปต์ อิหร่าน อิรัก โอมาน กาตาร์ ซาอุดีอาระเบีย ซีเรีย และเยเมน
โอมานและกาตาร์กลับมาประหารชีวิตอีกครั้งโดยเป็นการประหารชีวิตครั้งแรกในรอบหลายปี
แอฟริกาใต้สะฮารา
การประหารชีวิตที่บันทึกไว้ในภูมิภาคนี้ลดลง 36% จาก 25 ครั้งในปี 2019 เหลือ 16 ครั้งในปี 2020
มีการบันทึกการประหารชีวิตในสามประเทศ ได้แก่ บอตสวานา โซมาเลีย และซูดานใต้ น้อยลงไปหนึ่งประเทศเมื่อเทียบกับปี 2019
มีการตัดสินประหารชีวิตลดลง 6% จาก 325 ครั้งในปี 2019 เหลือ 305 ครั้งในปี 2020
มีการตัดสินประหารชีวิตใน 18 ประเทศในปี 2020 เช่นเดียวกับปี 2019
ชาดกลายเป็นประเทศที่ 21 ในภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮาราที่ยกเลิกโทษประหารสำหรับอาชญากรรมทั้งหมด
มีการเปลี่ยนโทษประหารชีวิตเพิ่มขึ้น 87% จาก 165 ครั้งในปี 2019 เป็น 309 ครั้งในปี 2020
สิ้นสุดการรายงาน
เอกสารสาธารณะ
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมโปรดติดต่อสำนักงานข่าวของแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นเนลในลอนดอน สหราชอาณาจักร ที่:
โทร: +44 20 7413 5566
อีเมล: press@amnesty.org
ทวิตเตอร์: @amnestypress
จดหมาย: International Secretariat, Amnesty International, 1 Easton St. , London WC1X 0DW, UK
