ศาลโอซากาของญี่ปุ่นมีคำชี้ขาดว่า คำสั่งห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันไม่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ

21 มิถุนายน 2565

Amnesty International

ภาพประกอบ: Getty Images/Alessandro Di Ciommo/NurPhoto

จากคำตัดสินของศาลแขวงโอซากาของญี่ปุ่นมีคำชี้ขาดไม่รับคำร้องของคู่รักเพศเดียวกัน 3 คู่ ที่ร้องเรียนว่าคำสั่งห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันขัดต่อรัฐธรรมนูญ และไม่รับคำร้องเรียกค่าเสียหายเป็นเงินจำนวน 1 ล้านเยน (ราว 261,358 บาท) ด้วย 

คำชี้ขาดนี้ทำลายความหวังของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศในญี่ปุ่นที่หวังเพิ่มแรงกดดันต่อรัฐบาล หลังจากศาลแขวงซัปโปโรมีคำชี้ขาดในเดือนมีนาคม 2564 ว่า การไม่อนุญาตให้มีการแต่งงานของคนเพศเดียวกันถือว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญ และสภามหานครโตเกียวผ่านร่างกฎหมายระบบการเป็นคู่ชีวิตของคนเพศเดียวกันเมื่อสัปดาห์ก่อน

โบรัม จาง นักวิจัยประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออก แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล เผยว่า การที่ศาลตัดสินว่า การห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันในญี่ปุ่นไม่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ ยิ่งทำให้เห็นการเลือกปฏิบัติ และถือเป็นการทำลายสิทธิความเท่าเทียมกันภายในประเทศ 

“คำตัดสินนี้ได้เน้นย้ำให้เห็นอคติที่กลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศในญี่ปุ่นต้องเผชิญ และความล้มเหลวของรัฐบาลต่อการจัดการกับเรื่องนี้

คำตัดสินของศาลซัปโปโรเมื่อปีที่แล้ว ที่กล่าวว่าการแบนการสมรสระหว่างเพศเดียวกันนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ ได้จุดประกายความหวังให้กับเรื่องนี้ ทว่าคำตัดสินเมื่อวันที่ 20 มิถุนายนได้ทำให้คู่รักเพศเดียวกันต้องกลับไปสู่จุดเริ่มต้นอีกครั้งหนึ่ง

“เราขอเรียกร้องให้รัฐบาลญี่ปุ่นดำเนินการทบทวนกฎหมาย นโยบาย และแนวปฏิบัติทั้งหมดที่เป็นการเลือกปฏิบัติต่อคู่รักเพศเดียวกันอย่างละเอียดถี่ถ้วน การแบนการสมรสระหว่างเพศเดียวกันต้องอยู่เพียงแต่ใน ประวัติศาสตร์”

 

ศาลโอซากาปฏิเสธคำร้องของคู่รักเพศเดียวกันสามคู่ ที่ได้โต้แย้งว่าการแบนการสมรสเพศเดียวกันของญี่ปุ่นนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ

นี่คือกรณีที่สองแล้วมีเหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นในญี่ปุ่น หลังจากที่ศาลซัปโปโรรับคำร้องไปเมื่อปีที่แล้วในกรณีที่คล้ายกัน

คำตัดสินเมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2564 ที่ผ่านมานั้นได้กล่าวว่ารัฐบาลญี่ปุ่นได้ละเมิดมาตรา 14 ของรัฐธรรมนูญ ที่ได้รับรองสิทธิในความเสมอภาค อย่างไรก็ตาม ศาลกลับตัดสินว่ามาตรา 14 นั้นไม่ได้ถูกละเมิดในครั้งนี้

แม้จะมีความพยายามในการผลักดัน แต่ทางการญี่ปุ่นนั้นล้มเหลวในการออกกฎหมายระดับชาติเพื่อขจัดกรเลือกปฏิบัติด้วยเหตุแห่งเพศ ไม่ว่าจะเป็นอัตลักษณ์ทางเพศ รสนิยมทางเพศ การแสดงออกทางเพศ และลักษณะทางเพศ

แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ขอเรียกร้องไปยังรัฐบาลญี่ปุ่น ในการให้ความสำคัญต่อสิทธิของกลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศ และทำให้มีกฎหมายระดับประเทศที่ครอบคลุม มิให้มีการเลือกปฏิบัติด้วยเหตุแห่งเพศ

ข้อมูลเพิ่มเติมจากสื่อมวลชนระบุว่า ภายใต้กฎหมายปัจจุบันของญี่ปุ่น คู่รักเพศเดียวกันยังไม่ได้รับอนุญาตให้แต่งงานกันอย่างถูกต้องตามกฎหมาย ดังนั้นจึงไม่สามารถรับมรดกจากกันและกันได้ และไม่มีสิทธิการเป็นผู้ปกครองของบุตรของอีกฝ่าย ทั้งยังมีกรณีที่ถูกปฏิเสธการเช่าอพาร์ทเมนท์ร่วมกัน หรือไม่ให้เข้าเยี่ยมอีกฝ่ายในขณะเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล หรือการใช้บริการต่างๆ ที่คู่สมรสทั่วไปมีสิทธิเลือกใช้ด้วย

ญี่ปุ่นเป็นประเทศเดียวในกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของโลก (G7) ที่ไม่อนุญาตให้คนเพศเดียวกันแต่งงานกันได้